De zilveren Hello Kitty zwaaide vrolijk naar me. Duizelig keek ik naar het kitscherige beeldje. Er klopte iets niet… Het zag er net even anders uit dan ik voelde, mijn handen hielden het plastic nét anders vast dan mijn ogen zagen. Toen ik naar mijn schoot keek werd de shock alleen maar groter: ik zag niet míjn, maar zijn spijkerbroek en schoenen.
Ik heb het niet over een rare droom, maar over een waargebeurde virtual reality-ervaring. Met een Star Wars-achtig apparaat op mijn gezicht nam ik gisteren tijdens International Film Festival Rotterdam (IFFR) plaats in de gender swap machine in Het Nieuwe Instituut. Ik kreeg tijdelijk het lichaam van de Spaanse jongeman tegenover me (want als je dan toch van lichaam moet veranderen, kies dan voor dat van een Spaanse twintiger).
Het idee achter de gender swap machine is idealistisch. “We wilden zien of je elkaar beter begrijpt als je van lichaam ruilt”, vertelt Daniel González Franco van BeAnotherLab. Hij heeft al mooie dingen meegemaakt met zijn ‘machine’: moeder en tienerdochter die elkaar na jaren ruzie en vervreemding beter begrijpen, hulpverleners die immigranten hierdoor beter kunnen helpen, gehandicapten die weer even kunnen dansen… Er is zelfs een relatie ontstaan na het ‘switchen’ van lichaam. Daniel mijmert verder: “Hoe zou de wereld eruitzien als we haar zien zoals de ander haar ziet? Begrijpen we dan hoe het is om met een andere huidskleur of een ander geslacht te leven?”
’s Avonds vertelde ik mijn vriend enthousiast over deze ervaring. Over het idealisme van de kunstenaar, over de mooie combinatie van techniek, performance art en neurowetenschap, over de brug tussen sociale, culturele en ideologische verschillen… Mijn vriend, altijd al wat praktischer van aard, vroeg zich vooral af of dit nu het einde zou zijn van onze typische man-vrouw-verschillen. Ik moest hem teleurstellen. Die toiletbril moet dus gewoon naar beneden, ik begrijp nog steeds niet waarom hij niet huilde bij The Notebook en waarom mocht ik tijdens Star Wars niet naar het toilet?